Банкинд бага хүү төлж, зээлээр орон сууцтай болох гэсэн иргэдийн амьдралд гэрэл гийлгэсэн “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөр зогсчээ. Гэвч үүнийг холбогдох байгууллагууд нь тас нууж гүрийсээр. Ямартай ч, албаны хүний хариултыг сонсохоор Төрийн банкийг зорьсон юм. Харилцагчийн менежер нь “Бид мэдээлэл өгөх боломжгүй. Даргаас асуу” хэмээв. Тус банкны захирлаас “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн явцын талаар мэдээлэл авах гэсэн боловч төв банкинд хэвлэл мэдээлэл хариуцсан мэргэжилтэн бий. Түүнээс хариулт ав” гэлээ. Захирлын зааж өгсөн хүнтэй уулзахад үүдний угтагч нь цайны цаг болж байна гээд халгаасангүй. Харин цайны цаг дуусахад банкны харуул нь хэвлэл мэдээллийн ажилтан н.Болорсүх гадуур ажилтай хэмээн дотогш нэвтрүүлээгүй юм. Уг нь, “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн явцын талаар мэдээлэл авах гэсэн юм хэмээн нэлээд хэдэн удаа хэлүүлж, үүдний жижүүрээр нь үг дайлгав. Гэтэл ямар ч мэдээлэл өгсөнгүй. Ганц асуултад хариулт өгөхөөс халгав.
Төрийн банк иргэддээ нээлттэй байж эелдэг, боловсон харилцан хэрэгцээт мэдээллээр дор бүр нь хангах учиртай. Гэвч Төрийн банк эл үүргээ гүйцэтгэх битгий хэл цайз хэрэм адил хаалга, цонх бүр нь цоожтой байх агаад харуул нь дотогш хэнийг ч үл нэвтрүүлнэ. Иймээс олон иргэн банк руу орж холбогдох мэргэжилтэнтэй уулзаж чадалгүй буцаж байлаа. Харин энэ талаар тус банкаар дамжуулан “100 мянган айлын орон сууц”хөтөлбөрт хамрагдахаар зээл хүсч буй иргэн С.Лхам “Би өдөр бүр зээл хөөцөлдөж ирэх болсон. Зээлийн эдийн засагч нэг ирэхээр тийм юм нь болохгүй байна. Тэд дэх өдөр ир гэдэг. Хэлсэн өдөр нь ирэхээр гадуур ажилтай эсвэл тийм материал нэмж авч ир гээд буцаана. Зээлийн эдийн засагч гэдэг чинь зээлдэгчийг хэрэгтэй мэдээллээр хангах ёстой биз дээ. Гэтэл би “100 мянган айлын орон сууц“ хөтөлбөрт хамрагдах гэж эдийн засагчийнхаа ая талыг харсаар байгаад цаг хугацаа алдаж байна. Тэгээд ч миний биш чиний гэсэн шиг өөрсдөө л гүй хэмээн хандах юм” хэмээн гомдоллож байсан. Тус хөтөлбөрт хамрагдахаар хөөцөлдөж буй нэгэн иргэн “Бусад банк руу ороход харилцагчийн менежер нь ирээд танд ямар үйлчилгээ хэрэгтэй байна. Ийм үйлчилгээ авахын тулд тийм материал бүрдүүлээд ирээрэй” гэж хэлдэг. Гэтэл Төрийн банкинд үйлчилгээний соёл гэдэг огт алга. Ядаж иргэдээ мэдээллээр хангадаггүй. Ер нь, төр гэсэн үг орохоороо л иргэдэд чирэгдэл учруулдаг юм уу” хэмээж байв. Арилжааний банкууд эелдэг харилцаа сайн үйлчилгээгээр үйлчлүүлэгчдээ татдаг. Гэтэл Төрийн банкинд үнэр нь ч алга. Мөн техник технологи хөгжөөд албан байгууллага бүр л ажилчдаа хурууны хээгээр цаг, минут бүрийг нь бүртгэдэг болсон. Харин Төрийн банкинд энэ мөддөө нэвтрэхгүй биз. Үнэндээ нэг хэсэг тус банкийг хувьчлагдах нь хэмээн яригдаж байсан. Хоёрын хооронд үлгэн салган ингэж ажиллуулж байхаар авах гэсэн нэгэнд нь хувьчилчихвал хавьгүй дээр баймаар.
500 иргэн зээл авсан гэдэгт эргэлзэв
Засгийн газрын хурлаар төрийн байгууллагуудын дотоод ажлын өдрийг байхгүй болгосон. Гэтэл Төрийн банкны 109 дүгээр салбар лхагва гарагт дотоод ажилтай хэмээн иргэдийг хүлээн авч уулзахгүй гэсэн пайз хаалган дээрээ өлгөсөн байна билээ. Энэ нь Төрийн банк одоог хүртэл дотоод ажлын өдрийг байхгүй болгоогүй бололтой. Ер нь, “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийг иргэн бүр сонирхож байгаа. Харин дийлэнхийнх нь урам зориг мохож “За больё. Энэ хөтөлбөр худлаа юм байна. Үүний оронд шавар байшиндаа засвар хийгээд сууж байсан нь өлзийтэй” гэсэн бодолтой болгох боллоо. Үүний шалтгаан нь Төрийн банкны хүнд суртал, банкны зээлийн эдийн засагч нарын бусдыг үл тоож хүнд суртал гаргадаг харилцаа зэргээс шалтгаалаад байх шиг. Иймд Засгийн газраас иргэдээ богино хугацаанд орон сууцжуулъя гэж байгаа бол нэн түрүүнд ганц банк монополь байх эрхийг үгүй болгон банкны хүнд суртлыг арилгаж арилжааны банкуудаар зээл олгомоор байна.
Төрийн банкны 109 дүгээр салбарт 11 цаг 30 минутын үед очиход хүний хөл татарчээ. Дөрвөөс таван хүн төрийн банкны захиралтай уулзах гэсэн юм хэмээн сууж харагдсан. Хөл хөдөлгөөн бага байх нь арга ч үгүй биз. Хөтөлбөр зогсонги байдалтай байгаа хойно. Харин өмнө нь гурван эдийн засагч яалт ч үгүй ачааллаа дийлдэггүй байсан. Иргэдээс хөтөлбөрийн өргөдлийг авахаа зогссоноор эдийн засагч нар сохорсон биш завшив гэгчээр хийх ажил бага болж сэлгүүцэж байгаа харагдсан. Үүдний хаалган дээр Төрийн банкны 109 дүгээр салбарт судлагдаж байгаа “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн зээлд хамрагдсан барилгын компанийн нэр хэмээн арав гаруй компанийн нэр бичиж наажээ. Үүний хажууд зээлийн материал нь судлагдаж буй иргэдийн нэрийг худалдан авч буй барилгын гүйцэтгэгч компанийн нэртэй нь хамт цувуулан бичжээ. Харин материал нь судлагдаж буй иргэдийн хувьд ихэнх нь Амгалан хотхон, Харуул-Алтай, “Би Энд Си”, “Хурд групп” ХХК-ийн орон сууцнаас сонгосон харагдав. Иймээс “Амгалан хотхон”-ийн холбоо барих утас руу холбогдож зарим зүйлийг тодруулахад “Ам. метрийг нь сая 420 мянган төгрөгөөр борлуулж байгаа. 46.69 болон 49.63 ам.метртэй хоёр өрөө байрууд үлдсэн. Гэхдээ хөтөлбөр зогссоныг мэдсэн биз дээ. Иймээс өөрсдөө урьдчилгаа төлбөрөө өгөөд хэсэгчлэн зээлээ төлж болно” хэмээн ярьсан юм. Нэг хэсэгтээ эл хөтөлбөр зогслоо хэмээж байсан ч санхүүжилт нь орж ирснээр үргэлжилж байгаа гэсэн мэдээлэл цацагдах болсон. Харин өнөөдөр зээл зогсонги байсаар. Үүнийг нь барилгын компаниуд ч баталж өгсөөр байна. Эх сурвалжуудын мэдээлж буйгаар Хөгжлийн банк мөнгөгүй. Иймээс санхүүжилт олгохгүй байгаа гэх. Өмнө нь ямар ч байсан тус банк Төрийн банкинд 20 тэрбум төгрөг олгосон. Үүний ачаар дөрөвдүгээр сараас хойш өнөөг хүртэл 500 гаруй иргэнд зээл олгосон гэсэн мэдээг тус банкныхан өгч байсан. Гэвч өнөөдрийнх шиг дээрх байдлаар үйлчилж байгаа цагт 500 иргэн орон сууцныхаа зээлийг авч чадсан уу гэдэг нь эргэлзээтэй хэвээр. Харин иргэдийн хувьд энэ мэт гомдол саналаа хэнд хэлэхээ мэдэхгүй явна. Иймд холбогдох албан тушаалтнууд ажилдаа хариуцлагатай хандаач ээ. Хэрэв чадахгүй бол хийж чадах нэгэнд нь байр сууриа тавьж өгөх цаг болжээ.
