Билгийн

Доллар (USD)

Улаанбаатар

Д.Ганцэцэг: Сул дорой хүн ч гэсэн бусдыг хайрлаж, бусдаар хайрлуулах эрхтэй


Сүүлийн үед “Зэрлэг цэцэгсийн хүлэмж” киноны тухай яриа дэлгэрч, үзэгчид тэсэн ядан хүлээж байгаа билээ. Кино зохиолыг бичиж, кинондоо дүр бүтээсэн УДЭТ-ын жүжигчин Д.Ганцэцэгтэй ярилцлаа.

-УДЭТ-ын эмэгтэй жү­жиг­чид кино уран бүтээлд нэгдсэн нь олон нийтийн анхаарлыг татаж байна. Кино бүтээх санаа хэзээ тө­рөв. Багаа хэрхэн бүр­дүүлсэн бэ?
-Жилийн өмнө Офелиягийн шалгаруулалтын үеэр Монгол Улсын гавьяат жүжигчин У.Уранчимэг, залуу жүжигчин А.Ганчимэг бид гурав кино хийе гэж ярилцаж байлаа. Олон сэдвээр ярилцаж  байж “Зэрлэг цэцэгсийн хүлэмж” киноныхоо санааг олсон. Тэгээд “Хувьсал” продакшнд санал тавьж, кино уран бүтээлд нэгдэн ажиллалаа. Цаашид ч бид гурав “Хувьсал” продакшнтай хамтарч уран бүтээл хийхээр болсондоо баяртай байгаа.

-Сайн кино хийхэд юу чухал вэ гэдэг асуултад уран бүтээлчид дуу нэгтэйгээр зохиол гэж хариулдаг. Киноныхоо зохиолыг та өөрөө бичсэн гэсэн. Жүжиг­чин мэргэжилтэй болохоор зохиол бичихэд дөхөм байсан уу?
-2012 оны долдугаар сард “…галт тэрэгний шунгинан өнгөрөх дүрс...” хэмээн эх­ний өгүүлбэрээ биччихээд бид гурав их л хөөрч билээ. Хэдий­гээр зохиолч нь Д.Ганцэцэг гэж байгаа ч бид гурвын үзэл, санаа, сэтгэмж нийлж байж энэ зохиол бичигдсэн. Кино дэлгэцийн уран бүтээлд хамгийн чухал зүйл нь зохиол байдаг. Тиймээс бид зохиол бичихдээ туршлагатай хүмүүсээс заавар зөвлөгөө авч, 10 сар шаргуу ажилласан. Сүүлдээ ч 80 хуудас зохиолыг цээжилчихсэн байлаа. Ярьж буй үг, байдал, зорилго нь өөр ч яг ижилхэн таван хүн байж болохгүй шүү дээ. Бид гурав жүжигчний хувьд зохиолынхоо дүрүүд дээр нарийн ажилласан. Дүрүүдийн ял­гаа, бие биенээсээ ялгарах онцлогийг харуулахыг зорь­сон.

-Сүүлийн үед монголд кино урлаг хөгжиж үзэгчид ч дэлгэцийн сайн уран бү­тээ­лийг хүлээх болсон. Та уран бүтээлээ юу гэж дүгнэх вэ?
-Аливаа уран бүтээл шүүмж­гүйгээр хөгждөггүй. Тайз­ны уран бүтээлчид дэл­гэ­цийн уран бүтээл хийхэд мэ­дэхгүй олон зүйл гарч ир­сэн. Тийм ч учраас судалгаа хийж, сүүлийн 10 жилд гар­сан монголын уран сайхны кинонуудыг үзсэн. Энэ ки­но­нуудын ололт болон дутаг­далыг ярилцаж уран бүтээлдээ тусгахыг хичээсэн. Бид өнгөрсөн хугацаанд сүүлийн үеийн кинонуудад дүр байхгүй болжээ гэсэн дүгнэлтэд хүрлээ. Жүжигчнийхээ хувиар энэ тал дээр маш их анхаарч ажиллалаа. Энэ хугацаанд хийгдсэн кинонуудад шүүмж­лэлтэй зүйл олон байсан ч монголын кино урлагийн хөгжлийг унагалгүй авч явж ирсэн уран бүтээлчиддээ чин сэтгэлээсээ баярлалаа гэж хэлмээр байна.

-“Hollywood”-эд ашиг­ладаг “Red one” камераар кино зургийг авсан гэсэн. Шилдэг техник, найруулагч, зураглаачийн чадвар нийлж дэлгэцийн гайхамшгийг үзүүлэх байх?  
-Тийм ээ. Киноныхоо зургийг дэлхийн түвшинд хүрсэн “Red one” камераар авсан. Кинонд найруулагч, зураглаач, зураач гурвын нэгдэл маш чухал. Тийм болохоор бид хийсэн уран бүтээлийг нь үнэлж явдгийн хувьд ямар ч эргэлзээгүйгээр “Улаанбаатар фильм”-ийн зураглаач Б.Отгонзоригтой хамтран ажилласан. Зоригоо маань бидний санааг түргэн ойлгож, өөрийн ур чадвараар баяжуулж мэргэжлийн түв­шинд ажиллаж чадсан.

-Жинхэнэ уран бүтээл хүмүүст нэгийг ухааруулж хоёрыг тунгаах сэхэл өгч, сэтгэл оюуныг тэтгэж бай­даг. Уран бүтээлчид маань киногоороо юу хэлэ­хийг хүссэн бэ?
-Хүн бүр дотроо эмзэг­лэлтэй явдаг. Тэрхүү эмзэг­лэлээ уран бүтээлээрээ илэрхийлэх боломж олддог нь уран бүтээлч хүний аз юм даа. Зохиолч А.М.Горькийн “Болесь” хэмээх өгүүллэгт Тереза “Сул дорой хүн ч гэсэн бусдыг хайрлаж, бусдаар хайрлуулах эрхтэй ” гэж хэлсэн байдаг. Энэ үгийг бид уран бүтээлээрээ хүмүүст, үзэгчдэд бүрэн төгс хүргэхийг хичээсэн. Хүний сэтгэлд хэн нэгнийг хайрлах хүч, бусдаар хайрлуулна гэсэн итгэл байхад амьдрал нь гэгээтэй сайхан байна гэж би боддог. Киног үзээд л санаа алдаад өнгөрөх биш уран бүтээлийн санааг амьдралдаа хэрэгжүүлж ойлгох нь л чухал. Уран бүтээлийн мөн чанар ч үүнд оршдог.

-Уран бүтээл хүмүүст хүргэсэн санаагаараа ту­хайн цаг үедээ яригдаж, хүмүү­сийн оюун санааг дамжин давалгаалдаг. Харин нэ­рээрээ түүхэнд мөнхөрдөг. “Зэрлэг цэцэгсийн хүлэмж” хэ­мээн кино бүтээлээ нэр­лэсэн нь нэлээд гүн утгыг илэрхийлжээ?
-Зэрлэг цэцэг хэзээ ч хүлэмжинд ургадаггүй. Зэрлэг цэцэг гэдэг нь онгон байгальд ургадаг тансаг үнэрт олон өнгө, төрлийн үзэсгэлэнт цэцэгсийг хэлдэг шүү дээ. Зэрлэг цэцгээр эмэгтэй хүнийг төлөөлүүлсэн. Энэ нэрийг найруулагч маань өгсөн. Маш олон нэрний санаа гарч, уран бүтээлчид маань санал болгосон ч бид энэ нэрийг бүтээлдээ өгсөн.

-Найруулагчид дүрээ жүжигчний хувь хүний онцлогийг харж сонгодог юм шиг санагддаг. Таны хувьд кинондоо зориулж үсээ тайруулсныг харахад энэ удаагийн дүр Д.Ганцэцэгийн өмнө гаргаж байсан уян налархай эмэгтэйчүүдээс тэс ондоо бололтой?
-Би Саарлаа гэх эмэгтэйн дүрд тоглосон. Танхай этгээд. Үсээ тайруулахад жаахан хэцүү л байсан. Тайруулаад сар болж байгаа ч эрэгтэй хүн шиг харагдаад дасаж өгөхгүй л байна /инээв/. Найруулагч жүжигчдийг маш оновчтой сонгосон гэж бодож байгаа. Ганцэцэг, Ганчимэг, Уранчимэг гэдэг гурван уран бүтээлч энэ уран бүтээлээр огт өөр хүн болж гарч ирнэ гэдэгт итгэлтэй байна.

-Киноны дүрүүдийг проб хийж шалгаруулсан гэ­­сэн. Киноны бусад дүрийн ту­хайд?
-Дүрүүдийн шалгаруулалт их өрсөлдөөнтэй байсан. Тухайлбал, Яргуй хэмээх дүрд олон уран бүтээлч өр­сөлд­сөнөөс мэргэжлийн жү­жигч­дээс шалгарч, бид бүхний итгэлийг алдаагүй УДБЭЧ-ийн бүжигчин М.Бямбаадаа баяр хүргэмээр байна. Мөн залуу уран бүтээлчид биднийг дэмжин ажиллаж урам зориг хүч өгч байсан. Киноны Дашзэвэгийн дүрийг чадварлаг бүтээсэн гавьяат жүжигчин Б.Тунгалаг эгчдээ талархлаа илэрхийлье.

-Киноны нээлтийн тов гарсан уу?
-Одоогийн байдлаар зураг авалт дуусч эвлүүлгийн ажил хийгдэж байгаа. Ирэх сарын эхний долоо хоногт нээлтээ хийхээр төлөвлөж байна. Энэ дашрамд киног бүтээхэд сэтгэл зүрхээрээ бидэнтэй хамт байж биднийг дэмжиж тусласан бүх хүмүүст баярлалаа гэж хэлье. Тэр дундаа ХХЕГ, ЗЦГ, ЦЕГ, Төв аймгийн Эрдэнэ сумын Засаг дарга, иргэд, “Эрдэнэ дрийлэнг” компанийн хамт олонд та­лархал илэрхийлье. Мөн уран бүтээлийн түшиг тул­гуур болсон Ардын жү­жиг­чин  Г.Мягмарнаран, Д.Мэнд­баяр, гавьяат жүжигчин Ч.Алтан-Өл­зий, Б.Даваасүрэн, Ж.Пүрэв­дорж, Ж.Оюундарь, Ц.Төмөр­хуяг, УДЭТ-ын жүжигчин Г.Амгаланбаатар, Э.Батхүү, А.Алтантөр, Э.Ёндоншарав, Б.Баяржавхлан нартаа дахин дахин талархлаа илэрхийлье.

0 Сэтгэгдэл
Хамгийн их уншсан